Tłumaczenia przysięgłe to coś, o czym słyszał prawie każdy. Termin ten jest często używany w mediach i telewizji. W Internecie można znaleźć wiele ofert tłumaczy, którzy oferują swoje usługi, jak również tłumaczenia przysięgłe. Jaka jest różnica między tłumaczeniem zwykłym a przysięgłym?
Tłumacz danego języka świadczy podstawową usługę zwaną tłumaczeniem zwykłym. Tłumacz nie musi mieć takich samych kwalifikacji jak tłumacz przysięgły. Często wystarczy dyplom ukończenia studiów filologicznych. Tłumacze pisemni przekładają z języków obcych lub na języki obce treści, które nie są dokumentami urzędowymi. Zwykłym tłumaczom często zleca się tłumaczenie publikacji naukowych i poezji, a także tłumaczenie prozy i poezji. Zdarza się nawet, że są proszeni o tłumaczenie filmów i gier komputerowych. Tłumaczymy również opisy produktów, materiały reklamowe, katalogi, strony internetowe. Rozróżniamy zwykłe tłumaczenie pisemne i ustne. Tłumaczenie ustne polega na tłumaczeniu rozmowy, konferencji, debaty itp. Wyróżniamy kilka rodzajów tłumaczeń ustnych: tłumaczenie symultaniczne (tłumaczenie równoczesne z wypowiedzią danej osoby), tłumaczenie sekwencyjne (tłumaczenie następcze, czyli tłumaczenie wypowiedzi prelegenta w przerwie, tłumaczenie szeptane (tłumaczenie wypowiedzi do ucha w trakcie wypowiedzi prelegenta) oraz tłumaczenie konsekutywne (tłumaczenie następcze). Możliwe jest również, że kilka wypowiedzi jest tłumaczonych w ich ogólnym znaczeniu. Ceny za tłumaczenia zwykłe są niższe niż za tłumaczenia przysięgłe.
Nie wszyscy tłumacze są tłumaczami przysięgłymi. Aby uzyskać specjalne uprawnienia tłumacza przysięgłego, należy posiadać obywatelstwo polskie, obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej albo, na zasadzie wzajemności, obywatelstwo innego państwa. Kandydat musi również posługiwać się językiem polskim i posiadać pełną zdolność do czynności prawnych. Kandydat na tłumacza przysięgłego nie może być w przeszłości karany za przestępstwo umyślne, przestępstwo skarbowe lub przestępstwo nieumyślne przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego. Muszą mieć ukończone studia wyższe oraz zdany egzamin z umiejętności tłumaczenia z języka polskiego na język obcy i z języka polskiego na język polski. Po zdaniu egzaminu kandydat uzyskuje specjalne uprawnienia tłumacza przysięgłego i zostaje wpisany na listę.
Gdy potrzebujemy profesjonalnego tłumaczenia dokumentu o potwierdzonej autentyczności i wiarygodności, niezbędny jest tłumacz przysięgły. Nawet jeśli zwykły tłumacz jest w stanie wykonać bezbłędne tłumaczenie, to nie wystarczy. Nawet jeśli zwykły tłumacz może wykonać bezbłędne tłumaczenie, nie jest to wystarczające, ponieważ nie jest on uprawniony do poświadczania tłumaczenia. Takie tłumaczenie nie zostanie uznane nawet przez organy państwowe. Natomiast tłumacz przysięgły poświadcza tłumaczenie poprzez opatrzenie dokumentu pieczęcią urzędową i podanie informacji o jego numerze w repozytorium tłumacza.
Tłumacz przysięgły to osoba, która może tłumaczyć dokumenty urzędowe i specjalistyczne. Potrafi tłumaczyć dokumenty pisemne i ustne. Może tłumaczyć różnego rodzaju dokumenty sądowe i urzędowe (np. dyplomy i świadectwa, umowy, akta i faktury, testamenty, dokumenty medyczne i procesowe, wyroki sądowe, dokumenty finansowe lub bankowe, kopie dokumentów obcojęzycznych). Do rejestracji samochodu za granicą wymagane są tłumaczenia przysięgłe. Właściciel pojazdu musi dostarczyć uwierzytelnione tłumaczenie wszystkich dokumentów, w tym dowodu rejestracyjnego. Tłumacze przysięgli są zazwyczaj ekspertami w danej dziedzinie, np. w medycynie, prawie lub finansach. Tłumacz przysięgły może okazać się nieoceniony w wielu dziedzinach życia. Oprócz tłumaczeń przysięgłych tłumacz może wykonywać również inne tłumaczenia. Na przykład może tłumaczyć korespondencję biznesową i instrukcje obsługi.